Zachowek przedawnienie. Kiedy zachowek nie ulega przedawnieniu?
Aktualizacja 9 grudnia 2024
Przedawnienie zachowku
Czy zachowek się przedawnia? Przedawnienie zachowku to temat, który budzi wiele pytań, szczególnie w kontekście sytuacji, gdy spadkodawca nie sporządził testamentu. Zachowek to część spadku, którą ustawodawca przeznacza dla najbliższych członków rodziny spadkodawcy. Dotyczy to osób, które z różnych powodów zostały pominięte w testamencie lub nie otrzymały części spadku. Jeżeli spadkodawca nie sporządził testamentu, osoby uprawnione do zachowku mogą dochodzić swoich roszczeń po jego śmierci.
Ważnym zagadnieniem w kwestii zachowku jest termin przedawnienia roszczenia. Zgodnie z polskim kodeksem cywilnym, roszczenie o zachowek przedawnia się po upływie pięciu lat od dnia śmierci spadkodawcy. Oznacza to, że jeżeli w ciągu tego okresu osoba uprawniona do zachowku nie wystąpi z roszczeniem, zobowiązany do zapłaty zachowku może skutecznie podnieść zarzut przedawnienia w procesie sądowym. W praktyce oznacza to, że po upływie tego terminu osoba, która nie dochodziła swojego prawa do zachowku, traci możliwość jego egzekwowania. Pozostałe osoby, które otrzymały spadek, mogą spać spokojnie. Oznacza to, że roszczenie o zachowek staje się nieaktualne po upływie terminu przedawnienia.
Warto jednak zaznaczyć, że rozpoczęcie postępowania sądowego przed upływem pięciu lat przerywa bieg przedawnienia. Dodatkowo, jeżeli uprawniony do zachowku nie wiedział o swoim prawie w momencie śmierci spadkodawcy (np. z powodu braku kontaktu z rodziną), to przedawnienie zachowku może ulec zawieszeniu. Do momentu, w którym ta osoba dowie się o śmierci spadkodawcy lub innych okolicznościach wpływających na jej roszczenia.
Zachowek kiedy się przedawnia?
Zachowek to część spadku, którą uprawnione osoby mogą dochodzić, gdy zostały pominięte w testamencie. Ewentualnie gdy nie otrzymały wystarczającej części majątku spadkowego. Kiedy przedawnia się zachowek? Termin przedawnienia roszczenia o zapłatę zachowku jest określony na pięć lat, jednak sposób liczenia tego terminu zależy od tego, czy spadkodawca sporządził testament, czy nie. Jeżeli spadkodawca nie pozostawił testamentu, termin przedawnienia zaczyna biec od momentu jego śmierci. W takim przypadku osoby uprawnione do zachowku mają 5 lat na wystąpienie z roszczeniem.
Jeżeli uprawniony nie podejmie żadnych działań w tym okresie, osoba zobowiązana do zapłaty zachowku może podnieść zarzut przedawnienia. W takim przypadku uniknie ona konieczności spełnienia roszczenia. Jeżeli natomiast spadkodawca sporządził testament, sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana. Termin przedawnienia zachowku zaczyna biec dopiero od momentu, gdy uprawniony do zachowku dowiedział się o treści testamentu. Oznacza to, że jeżeli osoba uprawniona nie wiedziała o istnieniu testamentu, przedawnienie rozpocznie się od momentu jej wiedzy. Może to wynikać z faktu, że spadkobiercy nie poinformowali jej o testamencie. Termin przedawnienia zacznie biec dopiero wtedy, gdy osoba dowie się o jego treści.
W przypadku, gdy osoba uprawniona nie znała testamentu, może to mieć wpływ na bieg terminu przedawnienia. Po upływie pięciu lat od momentu, kiedy uprawniony miał szansę dowiedzieć się o braku zapisów na jego rzecz, roszczenie o zachowek staje się przedawnione. Zobowiązany do zapłaty zachowku może skutecznie podnieść zarzut przedawnienia w sądzie.
Kiedy zachowek nie ulega przedawnieniu?
Zachowek jest częścią spadku, którą uprawniony do niego może domagać się od spadkobiercy, jeśli został pominięty w testamencie lub nie otrzymał wystarczającej części majątku spadkowego. Kiedy zachowek nie ulega przedawnieniu? Przedawnienie roszczenia o zachowek następuje po upływie pięciu lat od otwarcia spadku. Czyli od momentu śmierci spadkodawcy, chyba że dojdzie do sytuacji, które przerwą bieg tego terminu.
Zasadniczo termin przedawnienia roszczenia o zachowek jest nieprzerwany i zaczyna biec w momencie śmierci spadkodawcy. W takim przypadku, osoby uprawnione do zachowku mają pięć lat na złożenie roszczenia. Jeśli w tym czasie nie zgłoszą swojego prawa do zachowku, przedawnienie powoduje, że ich roszczenie staje się niewykonalne. Jednakże w pewnych okolicznościach przedawnienie może zostać przerwane.
Przerwanie przedawnienia zachowku może nastąpić w wyniku czynności podjętych przez osobę uprawnioną do zachowku, takich jak wniesienie pozwu do sądu. Wtedy termin przedawnienia nie biegnie w okresie, w którym postępowanie sądowe jest prowadzone, a po jego zakończeniu biegnie od nowa. Przerwanie zachowku może mieć również miejsce w przypadku, gdy sprawa dotyczy organów administracyjnych lub innych instytucji powołanych do rozpoznawania spraw spadkowych. Przykładowo w przypadku zawarcia ugody z jednym ze spadkobierców lub uznania roszczenia przez osobę zobowiązaną do zapłaty zachowku.
Innym przypadkiem, w którym przedawnienie roszczenia o zachowek nie będzie miało miejsca, jest sytuacja, gdy osoba uprawniona nie była w stanie dochodzić swojego prawa z powodu określonych okoliczności. Jak np. niewiedza o śmierci spadkodawcy, jego ukrycie testamentu lub inne okoliczności faktyczne, które uniemożliwiły zgłoszenie roszczenia. W takich przypadkach termin przedawnienia może zostać przedłużony. Rozpocznie on bieg dopiero od momentu, gdy osoba dowiedziała się o prawie do zachowku.
Zachowek od darowizny przedawnienie
Zachowek to prawo do części spadku, które przysługuje osobom, które zostały pominięte w testamencie. Dodatkowo, które wciąż mają prawo do części majątku spadkodawcy. W przypadku darowizny, która została dokonana przez spadkodawcę na rzecz spadkobiercy, kwestia przedawnienia roszczenia o zachowek staje się bardziej skomplikowana. Zasadniczo, termin przedawnienia roszczeń o zapłatę zachowku wynosi 5 lat od daty ogłoszenia testamentu. W praktyce oznacza to, że osoba uprawniona do zachowku ma 5 lat na dochodzenie roszczenia od momentu ogłoszenia testamentu. Testament ten określa zasady podziału majątku spadkowego. W tym czasie osoba uprawniona może domagać się zapłaty zachowku od osób, które otrzymały darowizny na rzecz spadkobiercy. Może również domagać się zapłaty od innych osób, które zostały pominięte w testamencie. Ważne jest, że darowizna na rzecz spadkobiercy. Mimo że została dokonana przed śmiercią spadkodawcy, może zostać uwzględniona przy obliczaniu zachowku.
Jeżeli darowizna miała miejsce na rzecz spadkobiercy, ale spadkobierca otrzymał ją przed ogłoszeniem testamentu. To termin przedawnienia roszczenia o zachowek zaczyna biec dopiero po ogłoszeniu testamentu. Niezależnie od daty dokonania darowizny. Oznacza to, że nawet jeśli darowizna została dokonana 10 lat przed śmiercią spadkodawcy, roszczenie o zachowek może nie ulec przedawnieniu. Dzieje się tak, jeżeli od ogłoszenia testamentu nie minęło jeszcze 5 lat.
Co przerywa przedawnienie zachowku?
Przedawnienie zachowku może zostać przerwane na skutek pewnych czynności procesowych, które wstrzymują bieg terminu przedawnienia. Co przerywa przedawnienie zachowku? W polskim systemie prawnym istnieją dwie główne sytuacje, które powodują przerwanie biegu przedawnienia roszczenia o zachowek. Pierwszą z nich jest zniesienie pozwu o zachowek oraz wniosek o zawezwanie do próby ugodowej.
Pierwszym przypadkiem, który przerywa bieg przedawnienia, jest wniesienie pozwu o zachowek. W momencie, gdy osoba uprawniona do zachowku występuje z pozwem o zapłatę zachowku do sądu, bieg przedawnienia zostaje wstrzymany. To oznacza, że czas trwania procesu sądowego nie będzie zaliczany do terminu przedawnienia. Inaczej mówiąc, jeśli proces sądowy o zachowek trwa, osoba dochodząca roszczenia nie musi się martwić. Roszczenie nie przedawni się w trakcie toczącego się postępowania. Termin przedawnienia zachowku zostaje „zawieszony” do momentu zakończenia sprawy sądowej.
Drugą sytuacją, która może przerwać bieg przedawnienia, jest złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Jest to forma mediacji, w której uprawniony do zachowku występuje do sądu z wnioskiem o podjęcie próby zawarcia ugody. Próba ta ma na celu osiągnięcie porozumienia z osobą zobowiązaną do zapłaty zachowku. Tego rodzaju wniosek skutkuje przerwaniem biegu przedawnienia na czas trwania próby ugodowej.